Công suất là gì? Đơn vị công suất được dùng nhiều để xác định hiệu quả hoạt động của quá trình. Đây cũng là chỉ số quan trọng để căn cứ lựa chọn máy móc, thiết bị thích hợp và quy đổi để xác định các giá trị tương đương. Dưới đây sẽ là một số thông tin, cách tính công suất cơ bản mà Good Tech chia sẻ cho bạn đọc hiểu rõ hơn.
Công suất là gì?
Đầu tiên, bạn có biết công suất là gì? Đây chính là một loại đại lượng vật lý đặc trưng. Nó biểu thị tốc độ thực hiện công của người hoặc máy. Và được xác định chỉ trong một khoảng thời gian nhất định.
Trong tiếng Anh, công suất được gọi là Wattage. Khi công suất càng lớn thì công thực hiện trong một kỳ cũng sẽ càng lớn. Hiểu đơn giản hơn thì công suất là thông số hiển thị đại diện cho sức mạnh điện năng mà thiết bị tiêu thụ. Hoặc nói về mức tiêu tốn năng lượng là bao nhiêu.
Ý nghĩa của công suất
Khi hiểu về công suất là gì, bạn sẽ nhìn thấy được ý nghĩa của công suất. Đơn vị này sẽ cho biết khả năng thực hiện công nhanh hoặc chậm của thiết bị trong khoảng thời gian xác định cụ thể.
Trong cùng 1 khoảng thời gian, nếu như công suất của thiết bị nào đo được càng lớn thì thiết bị đó sẽ thực hiện được càng nhiều công hơn. Và ngược lại. Từ sự so sánh này, những người tiêu dùng sẽ có được quyết định chính xác khi chọn mua hoặc dùng các thiết bị phù hợp với tiêu dùng.
Qua một số công suất được ghi ở trên những thiết bị điện, người tiêu dùng có thể tính được lượng điện tiêu thụ trong nhà mình dễ dàng hơn. Như vậy, mọi người có thể cân đối tài chính, có kế hoạch để dùng điện phù hợp. Cân đối với tình hình tài chính, tiết kiệm ngân sách cho gia đình.
Đơn vị của công suất
Công suất có đơn vị chính là Jun/giây, hay nó còn được gọi là Oát. Ký hiệu của nó thường là chữ W.
Cách quy đổi thường như sau:
- 1W = 1J/s (Jun/giây)
- 1kW = 1000W
- 1MW = 1.000.000W
Tuy nhiên, nếu bạn muốn đánh giá việc thực hiện công nhanh hay chậm thì không chỉ so sánh độ lớn của công hay chỉ là dùng thời gian thực hiện công. Để có thể đánh giá được thiết bị thực hiện công nhanh hơn thì phải so sánh công thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định. Đó là công suất.
Công thức để tính công suất cơ bản
Không chỉ công suất là gì, công thức để tính công suất như thế nào cũng là điều mọi người cần quan tâm đến. Tùy từng loại công suất đo lường thiết bị thế nào mà có thể dùng công thức để xác định công suất chính xác.
Công thức để tính công suất điện chung
Với công suất điện chung, công suất điện của một đoạn mạch là tích của hiệu điện thế giữa 2 đầu của đoạn mạch với cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch đó.
Công thức chung của công suất điện như sau: P = A / t = U*I
Trong đó:
- A: Năng lượng điện tiêu thụ (Jun/J)
- t: Thời gian tiêu thụ năng lượng điện hay thời gian dòng điện chạy qua (giây/s)
- U: Hiệu điện thế của dòng điện ở 2 đầu đoạn mạch (Vôn/V)
- I: Cường độ trung bình của dòng điện chạy qua mạch (Ampe/A)
Công thức để tính công suất cơ
Đối với chuyển động cơ học, công thức là: P = (F x Δs)/Δt = F x v
Trong đó:
- P: Công suất
- F: Độ lớn của lực tác dụng
- v: Vận tốc chuyển động
- Thời gian Δt và khoảng cách Δs
Đối với chuyển động tròn, công thức là: P= (M x Δφ)/Δt = M x φ
Trong đó:
- P: Công suất
- M: Tác dụng của mômen M
- φ (omega): tốc độ góc
- Thời gian Δt và góc quay Δφ
Công suất cơ sẽ giúp cho mọi người đánh giá được năng suất hoạt động của các thiết bị máy móc. Dựa theo số liệu công suất cơ mà mọi người có thể dễ dàng chọn được loại máy móc thích hợp nhu cầu.
Xem thêm:
Công thức tính công suất điện
Với công suất điện thì sẽ có các biểu mẫu công thức như sau:
- Trong mạch không điện trở: P = A/t = U x I
- Trong mạch có điện trở: P = I2 x R = U2/R
Trong đó:
- U: là điện thế hai đầu của đoạn mạch (V)
- I: là cường độ dòng điện chạy trong mạch (A)
- R: là độ lớn của điện trở (Om)
- t: là thời gian (s)
Bởi có công suất điện thì mọi người mới có thể tính được mức độ tiêu thụ điện năng. Công suất tiêu thụ càng lớn thì điện năng tiêu thụ sẽ càng tiêu tốn nhiều hơn. Cho nên, bạn không chỉ cần hiểu công suất là gì mà còn phải đưa ra các biện pháp điều chỉnh mức độ tiêu thụ cho thích hợp.
Hệ số của công suất
Hệ số công suất chính là tỷ số giữa công suất hiệu dụng và công suất biểu kiến trong mạch. Khi dòng xoay chiều có dạng hình sin lý tưởng, hệ số công suất sẽ là cosin của góc lệch pha giữa dòng điện và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều.
Vì vậy nên, hệ số công suất sẽ được ký hiệu là cosφ. Hệ số không có đơn vị riêng, giá trị của nó sẽ được thể hiện từ 0-1. Hoặc nó có thể được diễn tả bằng tỉ lệ phần trăm.
Hệ số công suất = 1 khi mà hiệu điện thế và cường độ dòng điện cùng pha. Hệ số công suất = 0 khi dòng điện nhanh hoặc chậm pha so với hiệu điện thế. Với 2 hệ thống truyền tải điện cùng công suất thực, hệ thống nào có hệ số công suất thấp hơn sẽ có dòng điện xoay chiều lớn hơn.
Bởi năng lượng phản kháng bị trả lại nguồn lớn hơn, tạo nhiều thất thoát năng lượng, giảm hiệu năng truyền tải, tăng kích thức dây điện truyền dẫn. Nên nếu như muốn nâng cao công suất thật thì cần phải nâng cao hệ số công suất.
Việc xác định rõ công suất là gì cũng sẽ hỗ trợ cho việc chọn những sản phẩm bảo vệ quá áp, quá dòng, chống sét. Như vậy sẽ đảm bảo cho sự an toàn của hệ thống điện.
